რუსეთის კანონმდებლობით გათვალისწინებულია გარკვეული წესები ერთი ადამიანის მიერ სხვისი საკუთრების უფლების გადასაცემად. ამ გარიგებებს ერთობლივად უწოდებენ "საკუთრების გასხვისებას".
საკუთრების გასხვისების ცნება და სახეები
საკუთრების გასხვისება არის ნებისმიერი ნივთის გადაცემა სხვა პირისთვის, რომელიც ხდება მათი მფლობელი. მხოლოდ საგნები და უფლებები ექვემდებარება გაუცხოებას. შეუძლებელია საკუთრების გადაცემა ნებისმიერი მომსახურების (სამუშაოების) და ინტელექტუალური საკუთრების ობიექტების, აგრეთვე არაეკონომიკური ურთიერთობების შესახებ, რომლებიც თავიდანვე არ ნიშნავს გასხვისებას. ამ შემთხვევაში შესაძლებელია გადაეცეს როგორც პირადი, ისე არაქონებრივი უფლებები, მაგალითად, უძრავი ქონების საკუთრების უფლება ან მეურვეობის უფლება. გარიგების დადება ხორციელდება მარტივი წერილობითი ან ზეპირი ფორმით, რაც დამოკიდებულია სხვა პირის განკარგულებაში გადაცემული ნივთების ღირებულების მიხედვით.
გასხვისება მოიცავს ოპერაციების ისეთ ტიპებს, როგორებიცაა ყიდვა-გაყიდვა, გაცვლა, შემოწირულობა, შემოწირულობა და სხვა მრავალი, რომელთა ამომწურავი სია მოცემულია რუსეთის ფედერაციის სამოქალაქო კოდექსში.
გასხვისება არ შეიძლება იყოს უფლებაზე უარის თქმა, ინტელექტუალური საკუთრების ნივთების ან დროებითი მოხმარების საგნების მიწოდება, აგრეთვე გასხვისების სამომავლო შესაძლებლობების უზრუნველყოფა (ქონების გასხვისების შესახებ წინასწარი შეთანხმების დადება).
ხელშეკრულების დადება ქონების გასხვისების შესახებ
გასხვისების ხელშეკრულება ისეთი გარიგებისათვის, როგორიცაა ყიდვა-გაყიდვა, აუცილებლად ითვალისწინებს გასხვისებული ნივთის ფასის მითითებას. წერილობითი პირობის შეთანხმების არარსებობის შემთხვევაში, ნასყიდობისა და გაყიდვის ხელშეკრულება ჩაითვლება დადებულად. ამასთანავე, კანონმდებლობა ითვალისწინებს ქონების მესაკუთრის შესაძლებლობას, შეინარჩუნოს მასზე თავისი უფლებების ნაწილი გასხვისების შემდეგაც.
ქონების გასხვისებას ხშირად თან ახლავს უთანხმოება მხარეებს შორის გარიგების დადებისას. იმისათვის, რომ პროცესი შეესაბამებოდეს კანონს და არ წარმოშობდეს დავებს, მხარეებს შეუძლიათ ისარგებლონ ნოტარიუსის მომსახურებით. ნოტარიუსი ამტკიცებს გარიგებას მოძრავ და უძრავ ნივთთან, ამოწმებს საგამოძიებო ორგანოების ან სასამართლოს მიერ დაწესებული დაპატიმრებების არარსებობას, ვინაიდან დაპატიმრებული ქონება არ შეიძლება იყოს გასხვისების ობიექტი. მაგალითად, ინფორმაცია უძრავ ქონებაზე დაპატიმრებების არსებობის ან არარსებობის შესახებ შეიცავს უძრავ ქონებაზე უფლებების ერთიან სახელმწიფო რეესტრში და მასთან გარიგებების შესახებ, რომლის ამონაწერი ნოტარიუსის მოთხოვნით მოწოდებულია იუსტიციის ინსტიტუტის მიერ ახორციელებს ამ ქონებაზე უფლებების სახელმწიფო რეგისტრაციას.