სამშობლოს დაცვა არის რუსეთის ფედერაციის მოქალაქის მოვალეობა და მოვალეობა. ამის დასტურია ქვეყნის მთავარი კანონი - კონსტიტუცია და კანონი "სამხედრო სამსახურისა და გაწვევის შესახებ". ამასთან, იციან თუ არა სახელმწიფოს მოქალაქეებმა, რას მოიცავს ეს დოკუმენტი, რა უფლებებსა და პასუხისმგებლობებს აძლევს იგი სამხედროებს და როგორ ხორციელდება სამხედრო სამსახური. რუსეთის ფედერაციის შეიარაღებული ძალების ყველა წარმომადგენელს მოუწოდებენ დაემორჩილონ ამ კანონს.
სამხედრო სამსახურის ისტორია რუსეთში
სამშობლო, სამშობლო, პატრიოტიზმი - ეს სიტყვები ყველა მოქალაქისთვის ნაცნობია დაბადების მომენტიდან. ხალხს ესმის ამ სიტყვის მნიშვნელობა, როგორც სიყვარული საკუთარი ქვეყნისადმი, სურვილი, რომ ის ჯანმრთელი და წარმატებული იყოს. ამასთან, ყველა მოქალაქე ვერ ხედავს ამ სიტყვების სამართლებრივ მნიშვნელობას.
საიდან გაჩნდა ტერმინი "სამხედრო სამსახური"? თავდაპირველად, სამხედრო სამსახურის ცნება არ არსებობდა. ძველ რუსეთში სამხედროები არ იყვნენ, თავადის ფხიზლები ასრულებდნენ თავიანთ მოვალეობებს. ეს არ ითვლებოდა სამშობლოს დაცვაში. რაზმს მოუწოდეს შეასრულონ სამხედრო კამპანიები, შეაგროვონ ხარკი და თავადის პირადი დაცვა. მისი შემადგენლობა არ არის პროფესიონალი სამხედრო, არამედ სამსახურის კლასის წარმომადგენლები. უფრო მეტიც, სამშობლოს დაცვა პირველ რიგში არ იყო სიფხიზლეებს შორის, მათ არ შეეძლოთ ჩამოერთვათ წოდება კანონის დარღვევის გამო, ვინაიდან ასეთი კანონი არ არსებობდა.
პირველად, სამხედრო სამსახურის შესახებ ცნობილი გახდა ივანე მხარგრძელის მეფობის შემდეგ. სწორედ მან მიიღო სამხედრო განკარგულება, რომლის მიხედვითაც რუსეთში შეიქმნა მებრძოლი არმია. მშვილდოსნების მოვალეობებში შედის სამხედრო სამსახური, სახელმწიფოს საზღვრების დაცვა უცხოელი დამპყრობლებისგან. ამ კლასის წარმომადგენლები არა მხოლოდ სამხედრო სამსახურში იყვნენ დაკავებულნი. მეფის თხოვნით, მშვილდოსნები იქნენ სადამსჯელო რაზმად, რომელსაც შეეძლო აჯანყების გამომწვევების დასჯა. ხშირი იყო შემთხვევები, როდესაც მშვილდოსნები თავად იქცეოდნენ აჯანყებულებად. ისტორიული წყაროების თანახმად, streltsy არმია გახდა მომავალი რუსული არმიის პროტოტიპი.
რეგულარული რუსული არმიის ფორმირება მოხდა მეფე პეტრე პირველის დროს. სწორედ მისი წარდგინებით შეიქმნა რეგულარული არმია რუსეთში ორი გვარდიული პოლკის - სემენოვსკისა და პრეობრაჟენსკის საფუძველზე. 1705 წელს პეტრე დიდმა გამოსცა ბრძანება აყვანის შესახებ. ახალწვეულები იყვნენ გლეხები, რომლებიც სამხედრო სამსახურის სახით უნდა ასრულებდნენ მოვალეობებს. გაიცა მთელი რიგი დოკუმენტები, რომლებიც არეგულირებდა სამხედრო სამსახურის გავლას და სამხედრო მოვალეობების შესრულებას. მათ შორისაა "სამხედრო ქარტია", ზღვის ქარტია, "წოდებების ცხრილი". ამ დოკუმენტებით დადგინდა მოთხოვნები როგორც ახალწვეულთა, ასევე დასახლებული პუნქტების მიმართ, რომლებიც რუსეთის არმიის ფორმირების ცენტრები გახდნენ. ამასთან, შეკვეთებში არაფერი იყო ნათქვამი მომსახურების პირობების შესახებ. სამხედრო მოსამსახურეებს მთელი სიცოცხლე ეკავათ.
დროთა განმავლობაში და სამხედრო საქმეების განვითარებაში რუსეთში შეიცვალა სამხედრო მოსამსახურეების მოვალეობანი და შეიარაღების ფორმირების მოთხოვნები. "სამხედრო სამსახურში გაწვევისა და სამხედრო სამსახურის შესახებ" კანონში ძირითადი ცვლილებები შეიტანეს 1993 წელს, რუსეთის ფედერაციის ახალი კონსტიტუციის შექმნის დროს.
გაწვევისა და სამხედრო სამსახურის განმარტება
გაწვევის განმარტება მოცემულია ფედერალურ კანონში "გაწვევისა და სამხედრო სამსახურის შესახებ". ამ დოკუმენტის თანახმად, გაწვევა არის მოქალაქის მოვალეობა, შეასრულოს სამხედრო სამსახური რუსეთის ფედერაციის შეიარაღებული ძალების რიგებში და შეასრულოს სხვა დაცვა, რომელიც უკავშირდება ქვეყნის დაცვას. ასევე, გაწვევა არის გაწვევის გარკვეული ტიპი, რომელიც უნდა შეასრულონ იმ სახელმწიფოს მოქალაქეებმა, რომლებსაც არ აქვთ სხვა ქვეყნის მოქალაქეობა. რუსეთის ფედერაციის შეიარაღებული ძალების წარმომადგენლებს, აგრეთვე რუსეთის ფედერაციის მოქალაქეებს, რომლებიც სამხედრო სამსახურში გაწვევას ექვემდებარებიან, სამხედრო სამსახურის შესრულებისკენ მოუწოდებენ.
სამხედრო სამსახური არის რუსეთის ფედერაციის შეიარაღებულ ძალებში სამხედრო პოზიციებზე მყოფი მოქალაქეების პროფესიული სამსახურებრივი საქმიანობა, ასევე სპეციალური ფორმირებები და ორგანოები, რომლებიც შექმნილია სახელმწიფო საზღვრების, აგრეთვე ქვეყნის მოსახლეობის დაცვისა და დაცვის მიზნით. სამხედრო სამსახური ხასიათდება მთელი რიგი მახასიათებლებით. სამხედრო სამსახურის დანიშნულებაა სახელმწიფოს და ხალხის საზღვრების დაცვა უცხო სახელმწიფოების ხელყოფისაგან. მომავალმა ჯარისკაცმა უნდა გაიაროს საჭირო მომზადება სპეციალურ საგანმანათლებლო დაწესებულებებში, ჯარში, სამხედრო პოზიციებზე.სამხედრო სამსახურის მომზადება და მისი გავლა განპირობებულია სახელმწიფოს მთელი რიგი საკანონმდებლო აქტებით, როგორიცაა კანონი "სამხედრო პერსონალის შესახებ", რუსეთის ფედერაციის კონსტიტუცია, კანონი "სამხედრო მოვალეობისა და სამხედრო სამსახურის შესახებ".
რუსეთის ფედერაციის მოქალაქეთა სამხედრო სამსახური ხორციელდება სამხედრო ფორმირებების, ეროვნული გვარდიის, სახელმწიფო უსაფრთხოების სააგენტოების, აგრეთვე სხვადასხვა შემთხვევებში, რომლებიც უშუალოდ არ უკავშირდება სამხედრო სამსახურს.
სამხედრო მოვალეობა
სამხედრო სამსახურის გავლა მოიცავს რამდენიმე პუნქტს:
1) რეგისტრაცია სამხედრო კომისარიატში საცხოვრებელ ადგილას
2) სამხედრო მომზადების გავლა
3) გაწვევის სამსახური, რომელიც ხორციელდება წელიწადში ორჯერ - შემოდგომაზე და გაზაფხულზე
4) დარჩება მარაგში
5) სამხედრო წვრთნებში მონაწილეობის აუცილებლობა
სპეციალური კანონპროექტი ათავისუფლებს გაწვევის სამხედრო სამსახურისგან, თუ მათ არ აქვთ სპეციალური განათლება. არსებობს მოქალაქეთა კატეგორიები, რომლებიც თავისუფლდებიან სამხედრო სამსახურისგან, ასევე მოქალაქეები, რომლებიც აქტიურ სამსახურს ალტერნატიული სამოქალაქოთი ანაცვლებენ. ამას მრავალი გარემოება აქვს: თავისუფლების აღკვეთა, ავადმყოფობა, სამხედრო სამსახურის რელიგიასთან შეუსაბამობა ან მოქალაქის ნასამართლეობა.
Სამხედრო სამსახური
სამხედრო სამსახურის ბრძანება განისაზღვრება ორი გზით - გაწვევით და ხელშეკრულებით. გაწვევის სამსახურის თანახმად, რუსეთის ფედერაციის ყველა ზრდასრული მოქალაქე ვალდებულია 1 წელი გაატაროს რუსეთის არმიის რიგებში. ამ შემთხვევაში მას სჭირდება რეგისტრაცია სამხედრო სამსახურში 17 წლის ასაკში, სამხედრო აღრიცხვისა და ჩასვლის ოფისში, საცხოვრებელი ადგილის მიხედვით. ყველა მოქალაქე ექვემდებარება სამხედრო აღრიცხვას, თუ არ არსებობს სამსახურზე უარის თქმის საფუძველი.
თუ უცხო ქვეყნის მოქალაქეები ცხოვრობენ სახელმწიფოს ტერიტორიაზე, მაშინ მათ ასევე შეუძლიათ სამხედრო სამსახურის გავლა ხელშეკრულებით. "სამხედრო პერსონალის შესახებ" ფედერალური კანონის თანახმად, მათი სტატუსი ოფიციალურად ხდება. მოქალაქეები, რომლებიც სხვა სახელმწიფოს მოქალაქეები არიან, ექვემდებარებიან თითის ანაბეჭდის სავალდებულო რეგისტრაციას.
კანონის დებულებების თანახმად, მოქალაქეებმა კომისარიატს უნდა წარუდგინონ ყველა პირადი მონაცემები, ინფორმაცია განათლების შესახებ და სამედიცინო კომისიის შედეგები. ამ დოკუმენტების საფუძველზე, სამხედრო აღრიცხვისა და სამხედრო აღრიცხვის სამსახური წყვეტს, თუ რომელ სტრუქტურულ ქვედანაყოფებში იმსახურებენ ახალგაზრდები. თითოეულ წვევამდელს უნდა ჰქონდეს საჭირო ცოდნა რუსეთის ფედერაციის შეიარაღებული ძალების სტრუქტურაზე, სამხედრო სამსახურის ეტაპებზე, აგრეთვე თავდაცვისა და სახელმწიფო საზღვრების დაცვის სფეროში. მოქალაქეები მთელ ამ ინფორმაციას ღებულობენ სკოლაში ან საშუალო სპეციალურ დაწესებულებებში სწავლის დროს.
სამხედრო სამსახურისთვის მომზადების ღონისძიებების დროს მოქალაქეები იღებენ საწესდებო ხელფასს, საცხოვრებლის ღირებულების მატერიალურ ანაზღაურებას ან სამსახურის ადგილზე გამგზავრებას. სამხედრო სამსახურის ხანგრძლივობის განმავლობაში მოქალაქეები თავისუფლდებიან ძირითადი საქმიანობისგან, სამუშაო ადგილის ან სწავლის ადგილის შენარჩუნებისას.
სამხედრო სამსახურის დასრულება
მოქალაქეები, რომლებმაც სამხედრო სამსახური გაწვევით გაიარეს, სამსახურიდან გათავისუფლებას ექვემდებარებიან. თუ თანამდებობიდან გათავისუფლების დროს ადამიანის ასაკს არ მიუღწევია 27 წელი, მაშინ ასეთი მოქალაქე რეზერვშია და შეიძლება გამოიძახონ სასწავლო ბანაკებში ან სამხედრო ღონისძიებებში. სამსახურიდან დათხოვნას ექვემდებარებიან ის სამხედროები, რომლებმაც ჩაიდინეს უკანონო ქმედებები, გააძევეს სამხედრო საგანმანათლებლო ორგანიზაციებიდან და ასევე დაასრულეს აქტიური სამსახური. უფროსი ოფიცრების წარმომადგენელთა გათავისუფლებას ახორციელებს რუსეთის ფედერაციის პრეზიდენტი.
მოქალაქეებისთვის, რომლებიც კონტრაქტით სამხედრო სამსახურს ასრულებენ, სამხედრო საქმიანობის დასრულება არის ხელშეკრულების დასრულება. სამსახურის ბოლოს ახალგაზრდები იღებენ სამხედრო პირადობას. იგივე დოკუმენტს იღებენ რეზერვში გადაყვანილი ან სამხედრო სამსახურში არ დაშვებული მოქალაქეები.
