სამოქალაქო სამართალი არის კანონის სპეციალური დარგი, რომელიც არეგულირებს მოქალაქეთა ქონებრივ და პირად არაქონებრივ ურთიერთობებს მოქალაქეებს შორის - ამ სამართლებრივი ურთიერთობების მონაწილეები.
საერთო ნიშნები
იმის გამო, რომ სამოქალაქო სამართალი არეგულირებს, შესაძლოა, საზოგადოებაში არსებული სამართლებრივი ურთიერთობების ყველაზე ფართო ფენას, მისი მახასიათებლების დადგენილი ჩამონათვალი ჯერ კიდევ არ არსებობს. ამიტომ, ეს შეიძლება თანდაყოლილი იყოს როგორც სამართლის ნებისმიერი სხვა დარგისთვის დამახასიათებელი მახასიათებლებით, ასევე სამოქალაქო სამართლის მთავარი სუბიექტიდან გამომდინარე - ეს არის მოქალაქეთა შორის წარმოშობილი ქონებრივი და არაქონებრივი ურთიერთობები.
პირველ ჯგუფში შედის ისეთი ნიშნები, როგორიცაა ნორმატიულობა (იურიდიული ქცევის დადგენილი ნორმები ყველასთვის), უნივერსალობა (კანონის ნორმები მოქმედებს ყველასთვის და ყველასთვის), გარანტირებული სახელმწიფოს მიერ (ვინაიდან მას აქვს იძულების ინსტრუმენტები კანონის შესაბამისად) ინტელექტუალური და ნებაყოფლობითი ხასიათი (ბოლოს და ბოლოს, მოქალაქეს აქვს ნების გამოხატვის უფლება), ფორმალური გარკვეულობა (კანონის უზენაესობა გამოხატულია საკანონმდებლო ფორმით) და თანმიმდევრულობა.
ინდივიდუალური ნიშნები
მეორე ჯგუფი, უპირველეს ყოვლისა, უნდა შეიცავდეს სამოქალაქო სამართლებრივი ურთიერთობის სუბიექტების იზოლირების ნიშანს. ეს ნიშნავს, რომ ყველა მოქალაქე თანაბრად მონაწილეობს ქონებრივ ან არაქონებრივ ურთიერთობებში. კანონის თვალსაზრისით, საწარმოს მფლობელი და ერთი საწარმოს თანამშრომელი აბსოლუტურად თანასწორია, რადგან ორივე სამოქალაქო სამართლის სუბიექტია.
მეორეც, სამოქალაქო სამართლის სუბიექტების უფლებების თანასწორობა უზრუნველყოფილია კანონის ძალით. კანონი მთელი თავისი იარაღითა და ძალებით ცდილობს უზრუნველყოს წონასწორობა სამოქალაქო-სამართლებრივი ურთიერთობის მონაწილეთა შორის.
მესამე, სამოქალაქო სამართალი არეგულირებს ისეთ უნიკალურ სამართლებრივ ფაქტებს, როგორიცაა გარიგებები. გარიგება არის სამოქალაქო ნების გამოხატვის ერთ-ერთი მთავარი გზა, რომლის წყალობითაც მოქალაქეებს შორის შესაძლებელი ხდება ქონებრივი და არაქონებრივი ურთიერთობა.
სამოქალაქო სამართლის ნიშნების ნამდვილობა რუსეთში
სამართლის მრავალი სხვა სფეროს მსგავსად, რუსეთში სამოქალაქო სამართალი საკმაოდ მკაცრ პირობებშია. მოქალაქეების ნების გამოვლენას ხელს უშლის უზარმაზარი ბიუროკრატიული აპარატი. ბალანსი სამოქალაქო სამართლებრივი ურთიერთობების მონაწილეთა შორის მუდმივი საფრთხის წინაშეა, რადგან მასზე გავლენას ახდენს სოციალური უთანასწორობა, კორუფცია და სასამართლო ტენდენციები მოქალაქეთა სხვადასხვა სოციალურ ჯგუფებთან მიმართებაში.
რუსეთში სამოქალაქო სამართლის განვითარება მნიშვნელოვნად გააუმჯობესებს სახელმწიფოს მაკროეკონომიკურ გარემოს, შეამცირებს სოციალურ დაძაბულობას და შექმნის პირობებს მცირე და საშუალო ბიზნესის ფორმირებისთვის.
