სამუშაო ადგილზე თანამშრომელი არ არის უძლური შემსრულებელი. მას შეუძლია და არა მხოლოდ უნდა გაითვალისწინოს მენეჯერის გადაწყვეტილებები და პასუხისმგებლობით შეასრულოს თავისი საქმე, არამედ დაიცვას საკუთარი უფლებები.
სამუშაო ადგილზე არის შემთხვევები, როდესაც თანამშრომელს არ უწევს შეასრულოს დავალება ან უფროსი მენეჯმენტის შეკვეთა და მან შეიძლება უარი თქვას სამუშაოზე.
სხვა თანამდებობაზე გადასვლა
სამსახურზე უარის თქმის ძირითადი მიზეზები შეიძლება იყოს საქმიანობა, რომელიც არ იყო გათვალისწინებული დასაქმებულთან ხელშეკრულებით, ან საშიში სამუშაო, რომელიც საფრთხეს უქმნის მის სიცოცხლეს და ჯანმრთელობას. პირველი შემთხვევა უფრო ხშირია საწარმოო და კომპანიის ოფისებში. მაგალითად, თანამშრომელი მისი თანხმობის გარეშე დიდი ხნის განმავლობაში გადადის სხვა განყოფილებაში მსგავსი თანამდებობისთვის. მაგრამ გადარიცხვის შემდეგ აღმოჩნდება, რომ ეს პოზიცია უფრო დაბალია და ხელფასიც დაბალია. ამ შემთხვევაში დასაქმებულს შეუძლია იურიდიულად თქვას უარი სამსახურზე საკუთარი თავისთვის უარყოფითი შედეგების გარეშე, რადგან დამსაქმებელი არღვევს კანონს. შესაძლებელია მისი ცოდნის გარეშე თანამშრომლის სხვა თანამდებობაზე ან ადგილზე გადაყვანა მხოლოდ 1 თვის ვადით და მხოლოდ საგანგებო სიტუაციების დროს, მაგალითად, თანამშრომლის შეცვლა ავადმყოფობის ან შვებულების დროს, საწარმოში ფორსმაჟორული პირობების შემთხვევაში.. თუ, ამავე დროს, ახალი თანამდებობის კვალიფიკაცია უფრო დაბალია, ვიდრე თანამშრომლის, გადაცემა შეუძლებელია მისი წერილობითი თანხმობის გარეშე.
თუ ხელფასზე ვისაუბრებთ, დროებითი გადაცემის შემთხვევაშიც კი, დამქირავებელს არ შეუძლია დაუბრუნოს მას დასაქმებულის ჩვეულებრივ შემოსავალზე. თუ დამქირავებელს სურს ოფიციალურად შეცვალოს შრომითი ხელშეკრულება და ეს ცვლილებები გავლენას ახდენს ხელფასსა და თანამდებობებზე, მან უნდა აცნობოს თანამშრომელს დოკუმენტის ძალაში შესვლამდე 2 თვით ადრე, ხოლო ამგვარი გადაწყვეტილების მიზეზების დასაბუთება და დასაქმებულის თანხმობის უზრუნველყოფა. ამ შემთხვევაში, თქვენ შეგიძლიათ უარი თქვათ გადაცემაზე, მაგრამ უმჯობესია უარი თქვან წერილობით, რათა საჭიროების შემთხვევაში სასამართლოს დასტური ჰქონდეთ ან ხელისუფლებასთან საქმის წარმოება.
თუ ისინი არ აპირებენ თქვენი გადაყვანას, მაგრამ მინდობენ თქვენ ზედმეტ მოვალეობებს, რომელთა შესრულებისთვის, უფრო მეტიც, ისინი არ იხდიან, ესეც ზედმეტი დატვირთვის უარყოფის მიზეზია. დასაქმებულის ყველა მოვალეობა უნდა იყოს გაწერილი შრომითი ხელშეკრულების და სამუშაოს აღწერაში, ასეთის არსებობის შემთხვევაში, სამუშაო ადგილზე. იმ შემთხვევაში, თუ ინსტრუქციები არ ეხება დასაქმებულის მიერ დადგენილ მოვალეობებს, მათი უსაფრთხოება შეიძლება უგულებელყოფილი იყოს. ამასთან, შრომის კოდექსი საშუალებას აძლევს დამსაქმებელს დაეკისროს დასაქმებულს დამატებითი ფუნქციები, მაგრამ ნორმაზე მეტი სამუშაო უნდა გადაიხადოს შესაბამისად, ხოლო თანამშრომელი თავად უნდა ეთანხმებოდეს მის შესრულებას, ამასთან დაკავშირებით მან წერილობით უნდა წარადგინოს განცხადება.
სიცოცხლისა და ჯანმრთელობის საფრთხე
თუ სამსახურში დასაქმებულთა სიცოცხლისა და ჯანმრთელობისთვის არახელსაყრელი პირობები წარმოიშობა, ისინი არ არიან ვალდებულნი შეასრულონ ასეთი დავალებები, მაშინაც კი, თუ ეს გათვალისწინებულია შრომითი ხელშეკრულებით ან სამუშაოს აღწერით. როდესაც დამსაქმებელი არ ზრუნავს დასაქმებულის დამცავი აღჭურვილობის შესახებ, მათ აქვთ სრული უფლება, არ დააყენონ ჯანმრთელობის რისკი შემდგომი დისციპლინური პასუხისმგებლობის გარეშე. ამის გაკეთება, რა თქმა უნდა, წინასწარ უნდა შეისწავლოთ და ზუსტად იცოდეთ, რა დამცავი აღჭურვილობა და ტანსაცმელია გათვალისწინებული კანონით ან ხელშეკრულებით.
ამასთან, არსებობს პოზიციები, რომლებშიც შეუძლებელია სამუშაოს შეჩერება ან უარი თქვას რაიმე ვითარებაში. ესენი არიან შეიარაღებული ძალების თანამშრომლები, სახელმწიფო მოხელეები, მუშები, რომლებიც დასაქმებულნი არიან საშიშ მრეწველობაში, ასევე ეხმარებიან მოსახლეობას - მაშველები, სასწრაფო სამედიცინო დახმარების მუშაკები, კომუნიკაციები, გაზი და წყალმომარაგება. აკრძალულია ყველა თანამშრომლისთვის სამუშაოს შეწყვეტა ქვეყანაში საგანგებო ან საომარი მდგომარეობის შემთხვევაში.
